Gezondheidszorg

Ziekenhuisopname en Behandeling (1882)

Op de Zuidwal stond het Burger Gasthuis, het ziekenhuis waar Van Gogh in 1882 werd behandeld voor de geslachtsziekte gonorroe. Deze historische locatie is nu vervangen door appartementen. Op 8 juni 1882 schreef Van Gogh over zijn toestand: “Als gij tegen ’t einde Junij mogelijk naar hier komt vindt ge me hoop ik weer aan ’t werk doch nu op ’t moment ben ik in ’t gasthuis waar ik evenwel slechts 14 dagen ongeveer blijven zal.”

Den Haag’s Vaarwegen in 1880

In 1880 beschikte Den Haag over een uitgebreid netwerk van vaarwegen. Grote fabrieken waren afhankelijk van waterwegen voor de aan- en afvoer van goederen. Kolenschepen voeren langs de Zuidwal op weg naar de Gasfabriek. Hout werd verhandeld op de aangrenzende Houtzagerssingel. Er waren meubelfabrieken en zelfs een bierbrouwerij. Groente en fruit werden per boot vanuit het Westland naar Den Haag vervoerd. Van Gogh aanschouwde al deze bedrijvigheid vanuit zijn ziekenhuiskamer op de eerste verdieping:

“Het gezicht uit het raam van de ziekenzaal is voor mij prachtig: werven, de gracht met aardappelschuiten, achterkanten van afgebroken huizen met arbeiders, met een brok tuin en op het volgende, meer verwijderde plan de kaai met de rij bomen & lantaarns, een gecompliceerd hofje met bijbehorende tuintjes en verder al de daken, ’t geheel à vol d’oiseau (vogelperspectief) maar s’avonds & s’morgens vooral door het lichteffect mysterieus als b.v. een Ruysdael of van der Meer. Alleen het te tekenen mag ik niet en zou het ook niet kunnen zolang ik zo zwak ben. Maar ondanks het verbod om op te staan kan ik s’avonds niet laten er naar te gaan kijken.”

Afbeeldingen 1. Op de foto uit circa 1904 is het Gemeenteziekenhuis aan de Zuidwal te zien, maar de fotograaf is onbekend, 0.85101 2. Haags Gemeentearchief Zuidwal, ca. 1895, Haags Gemeentearchief HGA001-084805