Scholieren werpen een blik op het Haagse verleden

De wethouder blikt samen met scholieren terug in de tijd om het erfgoed door te geven aan de volgende generatie.

Met subsidie van de provincie is onderzoek gedaan naar het verleden van Den Haag als knooppunt van vaarverbindingen. Uit het onderzoek blijkt dat passagiersvervoer per trekschuit in de 17e eeuw hét vervoersmiddel was en dat de vaarverbindingen bepalend zijn geweest voor de huidige infrastructuur van de stad. Op basis van dit onderzoek zijn enkele beeldbepalende plekken gevisualiseerd met Virtual Reality. Zo is bijvoorbeeld in beeld gebracht hoe de opstapplaats bij het Zieken/Bierkade er in de 17e eeuw uitzag. Dit was lange tijd de toegangspoort tot de stad: een plek die laat zien hoe Den Haag verbonden was met de buitenwereld. Het was als het ware het station Den Haag Centraal van de 17e eeuw.

In het onderzoek zijn diverse vaarroutes in de stad in kaart gebracht. Destijds kon men via de grachten of te voet naar andere opstapplaatsen van de trekvaarten. Zo kon men vanaf de opstapplaats bij de Grote Markt via de waterweg naar Loosduinen, een belangrijke verbinding naar het Westland. Via deze waterweg reisden veel Westlanders en werden goederen van de veiling vervoerd.

Van latere datum is de verbinding vanaf het Malieveld met de getrokken gondel naar Scheveningen. Hierdoor werd de gegraven waterverbinding naar Scheveningen voor een bredere groep bezoekers bereikbaar. Deze verbinding heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van Scheveningen als badplaats. Langs deze waterweg is later de tramverbinding gerealiseerd zoals wij die nu kennen.

In de afgelopen eeuwen ging het meeste goederen- en grondstoffentransport over water. De Haagse grachten kenmerkten zich echter door ondiep water en smalle, lage bruggen. Om toch door de Haagse grachten te kunnen varen, werden schepen van het type Hagenaar gebruikt. Een origineel schip uit die tijd, de Hendrina Johanna, ligt als monumentaal schip aan de Bierkade.

Vandaag de dag kennen we Den Haag als de internationale stad van Vrede en Recht. In de 17e eeuw zorgden de waterwegen er echter al voor dat mensen van heinde en verre zich in de stad vestigden. Op de website www.haagswelvaren.nl is alle informatie samengevat, wat een mooi kijkje biedt in het Haagse verleden en het belang van de waterwegen en grachten. Op www.canals5d.nl zijn de 360 graden-visualisaties te vinden. Daarnaast is er ook een educatief pakket beschikbaar over de trekvaarten op https://www.erfgoedhuis-zh.nl/thema-s/educatie/lespakketten/onderwijsproject-trekvaarten/. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de erfgoedtafel van de Provincie Zuid-Holland, Het Erfgoedhuis en de inzet van vrijwilligers.